Het pleidooi
============
Link: http://download.omroep.nl/vara/2016/11/30/20161130-dwdd-gesprek1.mp4


Zeker kijken. Omdat het zo mooi is, heb ik het hieronder uitgeschreven:

> Vijfentachtig. Toen ik een kind was, was het oorlog. De
> Tweede Wereldoorlog was van mijn zevende tot mijn dertiende
> jaar. En toen het voorbij was -- toen ik student was, toen
> ik mijn dienstplicht vervulde, toen ik mijn eerste
> onderzoeksbaan kreeg -- was Nederland, wat je noemde, in
> wederopbouw. De huizen werden hersteld. De kerken, de andere
> gebouwen. Maar vooral waren we de welvaartsstaat aan het
> bouwen. Dat wil zeggen: de AOW kwam tot stand, het
> ouderdomspensioen voor iedereen, en het ziekenfonds – de
> ziektewet, medische zorg voor iedereen. Dat gebeurde.
> 
> En in die tijd zat ik met mijn jonge gezin -- we woonden in
> een single huis in Utrecht. Overal hingen touwtjes uit de
> brievenbussen. De kinderen konden gewoon de voordeuren
> opentrekken en bij elkaar binnen lopen. Volwassenen ook. We
> vertrouwden elkaar. En we zeiden: make love, not war.
> 
> En we hadden natuurlijk kritiek op de regering en we vonden
> dat er dingen anders moeten. Maar we wantrouwden ze niet. De
> regering had moreel gezag in die tijd. En nu is het 2016, en
> er zijn heel veel dingen veranderd. Laat me twee dingen
> noemen.
> 
> Ten eerste: de groei van de welvaartsstaat. Prachtig
> natuurlijk: we zijn welvarend geworden. Maar als
> nevenverschijnsel zijn we de aarde aan het verwoesten. We
> hebben een ongelofelijke plastic soep in drie oceanen
> teweeggebracht. Op vijf plekken in drie oceanen drijft een
> plastic massa ter grootte van duizenden vierkanten
> kilometers. En we hebben die oceanen ook nog voor meerdere
> vissoorten overbevist. En we hebben oerwouden gekapt, we
> hebben landbouwgronden verschraald, we hebben de
> biodiversiteit -- dat wil zeggen de variëteit aan plant- en
> diersoorten sterk verminderd -- heel veel diersoorten en
> plantensoorten zijn uitgestorven door menselijk ingrijpen.
> 
> En we hebben kans gezien de CO2-concentratie in de lucht
> hoger te maken dan die in miljoenen jaren is geweest. En
> toen dat zo lang geleden plaatsvond, was het ongeveer vijf
> graden warmer op aarde. Toen was het 's zomers dooi op
> antarctica, toen groeiden er palmbomen op Groenland, en toen
> was de zeespiegel meters en meters hoger. En dat gaat wéér
> gebeuren als we niet ophouden met olie, kolen en gas te
> verbranden en heel veel andere dingen te doen die heel best
> anders kunnen.
> 
> Het andere punt was ik wil aansnijden is het volgende. Er
> hangen geen touwtjes meer uit de brievenbussen. We
> vertrouwen elkaar niet meer. Een ondernemer zei pas tegen
> me: "Wat ik vroeger met een handdruk bekrachtigde, dat gaat
> nu met vijf contracten." En een ander zei: "Als ik een brug
> nu moet bouwen, dan heb ik meer juristen nodig dan
> ingenieurs." En de overheid vertrouwt ook de bevolking niet
> meer. Alles wordt dichtgeregeld. ALs de burgers zich maar
> keurig aan de regeltjes houden dan is het oké. Een eigen
> initiatief, een eigen verantwoordelijkheid nemen wordt
> helemaal niet meer op prijs gesteld. Lijsten invullen; als
> die kloppen dan is het in orde.
> 
> En de burgers vertrouwen ook de politiek niet meer. Als
> meneer Monasch uit het programma waaruit die is gekozen en de
> fractie waaruit die is gekozen stapt dan gaat hij niet weg,
> dan blijft hij zitten. Er zijn *zes*  fracties in de Tweede
> Kamer -- zes -- van mensen die uit hun programma en uit hun 
> fractie zijn gestapt en zijn blijven zitten. En wat denk je
> dat de bevolking daarvan vindt? Dan zegt de bevolking: "Zie
> je wel, de politiek is onbetrouwbaar."
> 
> Kijk naar de verkiezing van Trump in Amerika. Trump heeft
> een schandalige, platvloerse campagne gevoerd. Hij heeft
> vrouwen beledigd. Hij heeft andere groepen beledigd.
> Mexicanen. Islamieten. Hij ontkent dat er een
> klimaatprobleem is, terwijl wetenschappers dat al twintig
> jaar weten. En terwijl er een jaar geleden in Parijs bijna
> tweehonderd landen dat hebben bevestigd, waarbij Amerika.
> "Nee, nee, nee," zegt Trump, "er is geen klimaatprobleem".
> Hij weet natuurlijk prima dat dat anders is, maar het komt
> hem politiek niet uit. Weg met de feiten, leve mijn
> politieke belang.
> 
> En waarom hebben de burgers dan toch op hem gestemd? Zien ze
> dat dat niet? Natuurlijk zien ze dat wel. Ze zien dat prima
> dat Trump onbetrouwbaar is. Waarom stemmen ze dan toch op
> hem? Ik denk omdat ze denken "Tja, de andere partij is ook
> niet betrouwbaar. Die heult met Wall Street en vertelt het
> ons niet. Ik vertrouw de politiek niet, nou, dan neem ik
> maar degene die mijn belang het beste dient." Je hebt
> hetzelfde gezien met de "Brexit". De politiek zei "Mensen,
> doe dat niet. Het is slecht voor het land. Het is slecht
> voor uzelf." Maar de burger: "Ik vertrouw jullie niet. Dus
> ik stem vóór de Brexit", in meerderheid.
> 
> Nu even terug naar het klimaatprobleem. Wat is nou eigenlijk
> het probleem? Is dat een technisch probleem? Kunnen we geen
> duurzame energie uit de zon opmaken? Mensen lief! We kunnen
> toch alles. We kunnen gaatjes graven op Mars. We kunnen een
> operatie doen via bloedvaten. We kunnen Internet bouwen. We
> kunnen ogen repareren met laserstralen. We kunnen bijna
> alles. Zouden we dan werkelijk niet uit die overvloed van
> zonne-energie een beetje elektriciteit kunnen maken? Simpel.
> 
> Is het dan een economisch probleem? Nauwelijks. Allerlei
> analyses laten zien: het schept heel veel werkgelegenheid.
> En alle analyses laten zien: als je het niet doet kost het
> later een veelvoud van wat het nu kost.
> 
> Wat is dan het probleem? Als het niet technisch is, en niet
> economisch is?
> 
> Het is natuurlijk politiek. Politiek en maatschappelijk. De
> politiek moet het oplossen, ja, maar de politiek kan het
> alleen oplossen met de samenleving *in een
> vertrouwensdemocratie*. Want dat hebben we. Een politiek
> gebaseerd op vertrouwen. Je kiest mensen om voor vier jaar
> te regeren. En als dat vertrouwen zo laag is geworden, dan
> is dat een groot, groot probleem. Hoe los je dat op?
> 
> Ik denk in de eerste plaats de politiek. Ik zeg tegen alle
> politici in Nederland en in het buitenland: mensen wees
> integer. Wees onkreukbaar. En vooral: draag uit dat je er
> bent om het publieke belang te dienen. Wat is het publieke
> belang? Het publieke belang is het belang van de toekomst,
> van de jeugd. Die hier zit. Het is het belang van de
> toekomst van een leefbare aarde voor de jeugd. Daarom,
> politici: doe dat. Laat zien dat je er bent voor het
> publieke belang. Je bent ervoor om de jeugd op een aarde te
> laten leven die zichzelf kan herstellen. En ook een toekomst
> waarin we elkaar weer kunnen vertrouwen.
> 
> Waarin de touwtjes weer uit de brievenbus hangen. Dankje,
> Matthijs.



donderdag  1 december 2016
Stan Janssen
https://stukjeduurzaamheid.nl/linked/2016/12/01/het-pleidooi